در سنین مختلف از دوران جنینی، کودکی، جوانی، میانسالی و تا انتهای زندگی، غده تیروئید کارکردهای متفاوت اما بسیار مهمی برای ما دارد.از تکامل مغز در دوران جنینی تا رشد و نمو، همه و همه از کارکرد تیروئید است.
اما ممکن است گاهی اوقات برای این غده نیز مشکل پیش آید و دچار اختلال شود.یکی از این اختلالات شایع، پرکاری غده تیروئید است.
در این مقاله همه چیز در مورد پرکاری تیروئید را بیان می کنیم.اگر شما و یا دوستانتان دچار این مشکل هستید و یا دوست دارید در مورد تیروئید پرکار بدانید، با ما در طب سنتی شاپ همراه باشید.
غده تیروئید و اهمیت آن
شاید برای شما هم سوال باشد که چرا اینقدر غده تیروئید و بیماری های مربوط به آن مهم است؟قبل از پاسخ این سوال، ابتدا در مورد نقش این غده در بدن توضیح می دهیم.
غده تیروئید (نام انگلیسی:Thyroid) 2 نوع هورمون تولید و داخل خون ترشح می کند، این هورمون ها T3,T4 نام دارند. این هورمون ها تمام فعالیت های بافت ها و سلول های بدن را تحت تاثیر قرار می دهند و سرعت عملکرد سلول های بدن را تنظیم می کنند.
افزایش ترشح این هورمون ها، باعث سریع تر کار کردن بافت ها و سلول های بدن می شود.مثل افزایش ضربان قلب یا افزایش حرکت روده ها.سرمای شدید، باعث تحریک هورمون های TSH و تولید T4,T3 می شود. اضطراب، هیجان و استرس موجب کاهش حاد در ترشح TSH است.
هورمون کلسی تونین، فسفر و کلسیم را در بدن ما تنظیم می کند، این هورمون درکودکان به دلیل شدت استخوان سازی نقش مهمی بازی می کند.
تنظیم تولید پروتئین‌ها، کمک به کنترل دمای بدن وتاثیر برسوخت وسازبدن ازوظایف هورمون های T4.T3 است.
پرکاری تیروئید
تیروئید پرکار (نام انگلیسی: Hyperthyroidism)، یا به عبارت دیگر، افزایش عملکرد غده تیروئید که در این حالت مقدار تیروکسین تولید شده بیشتر از مقدار مورد نیاز بدن است.
اگر این غده بیش از حد فعال باشد، متابولیسم بدن آسیب می بیند.تشخیص مشکل پرکاری در بدن با مطالعه و بررسی علائم بالینی و انجام آزمایش خون است.در ادامه به بررسی علائم شایع و نشانه های این بیماری می پردازیم.
علائم و نشانه های پرکاری تیروئید
این بیماری گاهی بسیار شدید است و باعث کاهش وزن غیر طبیعی، نارسایی قلبی و مشکلات تنفسی می شود. جالب است بدانید پرکار شدن غده تیروئید می تواند بر خلق و خوی افراد تاثیر گذار باشد و او را عصبانی و پرخاشگر کند.
گاهی می توان این اختلال را از روی تورم ایجاد شده در ناحیه گردن تشخیص داد اما همیشه بصورت واضح و مشخص نیست و از ظاهر فرد نمی توان اختلال را تشخیص داد. مثلاً در افراد مسن این علائم چندان واضح نیست اما فرد بی قرار، بی حال و ضعیف می شود که ممکن است از تیرویید پرکار باشد. علائم مختلف پرکاری تیروئید عبارتند از:
- کاهش وزن
- افزایش اشتها
- افزایش تعریق
- تپش قلب
- برآمدگی و تورم گلو
- خستگی و ضعف
- مشکلات روحی و روانی
- ریزش مو
- برآمدگی چشم
برای اینکه بهتر و راحتتر متوجه نشانه پرکار شدن این غده شویم، در ادامه هر کدام از علائم را بیشتر توضیح می دهیم.
کاهش وزن در پرکاری تیروئید
وقتی تیروئید شما پرکار شود، سوخت و ساز در بدن سرعت بیشتری می گیرد، بدن راحتتر انرژی و چربی را می سوزاند، در نتیجه وزن شما کاهش پیدا می کند.در پرکاری، ممکن است بیشتر غذا بخورید اما چون سوخت و ساز بیشتر است، به جای افزایش وزن، به تدریج وزن کم و بدن خشک می شود.
پرکاری تیروئید و افزایش اشتها
هورمون های تیروئیدی بر بسیاری از اندام های داخلی مثل مغز، سیستم عصبی و سیستم گوارش اثر می گذارد.ممکن است با توجه به عملکرد بیشتر و افزایش ترشح هورمون ها، بدن احساس نیاز بیشتر به غذا داشته باشد و یا مغز هشدار می دهد که باید غذا بخوری!. و با افزایش این هورمون ها، بطور غیر عادی احساس گرسنگی می کنیم و زود به زود باید غذا بخوریم.
افزایش تعریق در پرکاری تیروئید
از آنجایی که هورمون تولید شده توسط این غده متابولیسم بدن شما را کنترل می کند، اگر بیش از حد کار کند، دمای بدن شما را بالا می برد و باعث تعریق زیاد می شود. در این حالت همیشه احساس گرما می کنید و نمی توانید دمای بسیار بالا را تحمل کنید.
ضربان قلب و پرکاری تیروئید
قلب یکی از اندام های حیاتی بدن ماست که تحت تاثیر هورمون های تیروئیدی است.قلب انسان با تنظیم جریان خون، نقش مهم و حیات در متابولیسم و سوخت و ساز بدن دارد.
وقتی تیروئید پرکار شود و هورمون ها بیشتر به خون ترشح شوند، نبض سریع تر می زند و باعث تپش قلب می شود.این افزایش خطرناک نیز هست و احتمال سکته قلبی زیاد است.معمولا ضربان قلب بین 100 تا 120 ضربه در دقیقه و گاهی بیشتر می رسد
برآمدگی و تورم زیر گلو در پرکاری تیروئید
نوع پرکاری تیروئید به راحتی قابل مشاهده است و توده هایی در این غده رشد می کنند و در هنگام لمس توده ها یا ندول ها مشاهده می شود، این یک نوع گواتر است و به آن گواتر سمی گره ای می گویند.
خستگی و ضعف شدید در اثر پرکار شدن تیروئید
می دانید که برای خستگی لازم نیست زیاد تحرک داشته باشید یا ورزش کنید، پیاده روی یا دویدن باشد. زمانی که فعالیت درونی بدن بیش از حد باشد، احساس خستگی خواهیم داشت.همیشه یک احساس خستگی در اندام های داخلی یا مشکل برای آنها داریم.
مشکلات روحی روانی در پرکاری تیروئید
همانطور که قبلا ذکر شد، افزایش متابولیسم، باعث افزایش دمای بدن می شود و این موضوع می تواند منجر به بی حوصلگی و عصبانیت شود. به هر حال، افزایش هورمون های تیروئیدی بر اعصاب کنترل کننده مغز نیز تأثیر می گذارد و فرد را مضطرب یا عصبی، پرخاشگر می کند.
پرکاری تیروئید و ریزش مو
موهای بدن از طریق فرایند متابولیک بدن حفظ می شوند و زمانی که این فرآیند در بدن مختل شود، باعث ریزش مو می شود.
تغییر حالت چشم ها در پرکار شدن تیروئید
در برخی موارد، پرکاری تیروئید بر وضعیت فیزیکی چشم بیمار نیز تأثیر می گذارد. در این حالت چشم ها بیرون زده یا خیره می شوند. گاهی اوقات حرکت چشم محدود و دردناک است.
این 9 مورد از علائم شایع این بیماری است ولی علائم دیگری نیز دارد که برای آشنایی بیشتر به صورت تیتر در ادامه می آوریم این علامت ها عبارتند از:
- اسهال
- افزایش فشار خون
- تورم پاها
- خشک شدن و خارش پوست
- افزایش غلظت خون
- کاهش خونریزی قاعدگی
- مشکلات پریودی
- اختلال در خواب
- بی قراری و بیش فعالی
- تورم در سینه مردان
- لرزش دستان و انگشتان دست
- عدم تمرکز کافی
- افزایش میل جنسی
اگر چند مورد از این علائم را داشتید حتما جهت تشخیص به پزشک مراجعه کنید.
